हृदयाघातबाट मृत्यु हुने बढे
२०७५, १९ पुष बिहीबार ०४:५९ मा प्रकाशित
केही दिनअघि धनकुटाबाट धरान जाँदै गरेको माइक्रोबसमा यात्राकै क्रममा धनकुटा ५ का दीप श्रेष्ठको ह्दयाघातबाट गाडीभित्रै मृत्यु भयो ।
पत्नीका साथ रहेका श्रेष्ठलाई तत्काल धरानस्थित बीपी कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानमा पुर्याइए पनि उनको अस्पताल पुग्नुअगावै मृत्यु भइसकेको चिकित्सकले घोषणा गरे ।
‘बीपी कोइराला स्वास्थ्य प्रतिष्ठानका मुटुरोग विशेषज्ञ डा. प्रशान्त साहका अनुसार अधिकांश हृदयाघातका बिरामीे अस्पताल नपुर्याउँदै मृत्यु भइसक्ने र पछिल्ला वर्ष ३० देखि ४० वर्षको उमेरमा समेत समस्या देखियो ।’
सोहिस्थानका ४८ वर्षीय मन्दिप प्रधानको पनि केही महिनाअघि ह्दयघातकै कारण मृत्यु भएको छ । माथिका घटना केही उदाहरण मात्र हुन् । पछिल्लो केही वर्षदेखि जिल्लामा ह्दयघातबाट अल्पायुमा नै ज्यान गुमाउनेको संख्या ह्वात्तै बढेको छ । धनकुटा ७ का स्थानीय जनार्दन घिमिरेले पछिल्लो केही वर्षदेखि आफन्त तथा चिनजानका व्यक्ति ह्दयघातबाट मृत्यु हुनेको संख्या उल्लेख्य रुपमा बढेको बताए । ‘अचम्मै लाग्न थाल्यो ह्दयघातका कारण मृत्यु हुनेको संख्या बढ्दै गएको देखेर,’ उनले भने ।
ह्दयाघातबाट मृत्यु हुनेको संख्या चौगुनाले वृद्धि भएको चिकित्सकको भनाइ छ । जिल्ला अस्पतालमा समेत मुटु रोगका कारण बिरामी बढ्दै गएको जनाइएको छ । धरानस्थित विपी कोइराला स्वास्थ्य प्रतिष्ठानका मुटु रोग विशेषज्ञ डा प्रशान्त साहका अनुसार ह्दयघातका बिरामीको संख्या उल्लेख्य वृद्धि भएको छ ।
त्यहाँ मासिक २५ बढी यस रोगका बिरामी ल्याइने गरिन्छ । अधिकांश बिरामीको अस्पताल नपुर्याउँदै मृत्यु भइसकेको हुन्छ । ५० वर्ष पहिलेसम्म ५० वर्ष उमेर माथिकालाई यो रोगले सामान्य आक्रमण गर्ने गरेकोमा पछिल्ला वर्ष क्रमश: ३० देखि ४० वर्षको उमेरमा समेत अधिक समस्या देखा परेको साहले बताए ।
पछिल्लो एक दशकदेखि यसको समस्या उल्लेख्य रहेको छ । ‘अस्वस्थकर र तनावयुक्त जीवनशैली प्रमुख समस्या रहेको छ,’ उनले भने, ‘धूमपान, मद्यपान, शिथिल जीवनशैलीलगायत ह्दयघात बढ्नु मुख्य कारण रहेको छ ।’ उच्च रक्तचाप, मधुमेह, कोलस्टोरजस्ता स्वास्थ समस्यासंगै ह्दयघातको जोखिम बढ्दै गएको उनको ठम्याइ छ । औषधी मात्र सेवन गर्नुभन्दा नियमित स्वास्थ्य परीक्षणको महत्व बढी रहने बताए ।
पछिल्लो पुस्तामा प्रतिस्पर्दायुक्त जीवनले तनाब बढाउने र शारीरिक श्रम नगरिने कारण पनि जटिलता बढेको मुटु रोग विशेषज्ञ साह बताउँछन् । मुटुरोग प्राणघातक भए पनि ८० प्रतिशत ह्दयघात रोकथाम गर्न सकिने चिकित्सकको भनाइ छ ।
विश्व स्वास्थ्य संगठनले समेत सन् २०२० सम्ममा विकासोन्मुख मुलुकमा मुटुरोग महामारीको रुपमा फैलिन भविष्यवाणी गरिसकेकोले यसको जोखिमप्रति सजक हुनुपर्ने अवस्था आएको स्वास्थ्यकर्मीले सावधान गराउँदै आएका छन् ।
