Logo
|
Saturday 14th December 2024
Logo

epaper

महिलालाई निरोग राख्ने सात योग



सामाजिक सञ्जालमा फिटनेस भिडियो पोष्ट गर्ने पुरुष समुदाय अगाडि रहे पनि विश्वभरका सबै स्वास्थ्य केन्द्रमा पुरुषको तुलनामा महिलाको संख्या धेरै रहेको अनुसन्धानले देखाएको छ ।


विशेषगरी योगमा महिलाको सहभागिताको प्रवृत्तिले सबै कीर्तिमानलाई पछाडि छोड्दै गएको छ । चाहे यो परम्परागत भारतीय योग कक्षा होस् वा अमेरिकाको अद्भुत आधुनिक योग स्टुडियो । योगिनीहरू (महिला योग प्रशिक्षकहरू) जताततै सक्रिय छन् ।


योग पहिरनको बजार होस् वा इन्स्टाग्राम पोस्टहरू, महिलाहरू फेन्सी योग पोजहरूमा पुरुष फिटनेसलाई चुनौती दिइरहेका पनि देखिन्छन् ।


वास्तवमा योगले महिलाको संसारलाई नै परिवर्तन गरेको छ । यस्तो परिवर्तन योगको चलन सुरु भएको कारणले भएको होइन । महिलाभित्र हुने शारीरिक, मानसिक, हर्मोनल र मुड परिवर्तनमा योग सबैभन्दा भरपर्दो सहयोगी बनेको छ ।


योग किशोरावस्थामा मात्र नभई उमेरको हरेक चरणमा उपयोगी साबित भइरहेको छ । महिलाको शारीरिक संरचना, उनीहरूका रोग र समस्या पुरुषभन्दा फरक हुन्छन् । यस्तो अवस्थामा महिलाका लागि केही खास आसनहरू छन् जसलाई सिरानी वा भित्ताको सहायताले घरमै सजिलै गर्न सकिन्छ । ती आसनका फाइदाहरू पनि बुझ्नुहोस् ।


बालकासन

यसका फाइदाहरू


मनलाई तत्काल शान्ति प्रदान गर्दछ । विशेष गरी हर्मोनल परिवर्तनको समयमा राहत दिन्छ । यसले मानसिक अवस्थालाई स्थिरता प्रदान गर्छ ।

अधोमुख श्वान आसन


यसका फाइदाहरू

सम्पूर्ण शरीरमा फैलाउन मद्दत गर्छ र ऊर्जा प्रदान गर्छ । माथिल्लो शरीर, काँध र हातहरू बलियो बनाउँछ । टाउकोमा रगत बग्ने भएकाले तनावको अवस्थामा मनलाई शान्ति र तत्काल आराम मिल्छ ।

सेतुबन्धासन

यसका फाइदाहरू

यो आसनले श्रोणि र कोरलाई बलियो बनाउँछ । धेरै अवस्थामा लाभदायक छ । गर्भवती महिलाहरू, अनियमित महिनावारी वा पीडादायी अवधिमा यो आसन प्रभावकारी हुन्छ । सबै महत्वपूर्ण अंगहरूमा जीवन शक्ति प्रसारित गर्छ ।

सुप्त बद्धकोनासन

यसका फाइदाहरू

अनियमित वा पीडादायी अवधिमा फाइदा गर्छ । प्रसवका बेला शारीरिक तयारी प्रदान गर्दछ । यसो गर्नाले मुटु र फोक्सो बलियो हुन्छ ।

उपविस्ट कोनासन

यसका लाभहरू

उपविष्ट कोनासनले सकारात्मक ऊर्जा र रचनात्मकता बढाउँछ । महिनावारीसम्बन्धी अनियमितता र बाँझोपनबाट छुटकारा पाउन मद्दत गर्छ ।

विपरिता करणी

यसका फाइदाहरू

भित्तामा खुट्टा राखेर गरिने यो साधारण आसनका यति धेरै फाइदा छन् कि यहाँ गणना गर्न सकिँदैन । खुट्टा, घुँडा, भेरिकोज नशासम्बन्धि दुखाइबाट छिटो राहत प्रदान गर्छ । बाँझोपन, पिसाबसम्बन्धी समस्यामा फाइदा गर्छ । यसका साथै यसले शरीर र दिमागलाई शान्त पार्नुका साथै नयाँ उर्जाले प्रदान गर्छ ।

सावधानी

महिनावारीको समयमा कुनै पनि विपरीत स्थितिमा आसन गर्नु हँदैन ।

प्राणायाम

आसन पछि प्राणायामको आफनै विशेष फाइदा छ । विशेष गरी ढिलो गहिरो सास फेर्नमा जति ध्यान केन्द्रित हुन्छ, त्यति नै यसले शरीर र दिमागलाई राम्रो गर्छ । प्राणायामले श्वासप्रश्वास र जीवनको स्तर मात्र बढाउँदैन, बिग्रिएको मुडलाई तुरुन्तै सुधार्न पनि प्रभावकारी हुन्छ ।

प्राणायाम गर्ने तरिका

जब ऊर्जा कम हुन्छ : उज्जयि प्राणायाम गरे जस्तै श्वास छोड्नु भन्दा लामो सास फेर्न ध्यान दिनुहोस् ।
भावनात्मक असंतुलनमा : भस्त्रिका प्राणायाम जस्तै श्वास लिने र श्वास छोड्ने अनुपात बराबर राख्नुहोस् ।
तनावमा : ओमकार, भ्रामरी प्राणायाममा जस्तै श्वास फेर्न भन्दा श्वास फेर्नको अनुपात बढी राख्नुहोस्

प्रतिक्रिया दिनुहोस्