जाडोयाममा किन बढ्छ ‘कन्जक्टिभाइटिस’ को जोखिमः कारण, लक्षण र बच्ने उपाय ?
नेपाल हेल्थ न्युज, काठमाडौँ । जाडोयाममा विभिन्न किसिमका आँखा सम्बन्धि समस्या देखा पर्न सक्छन् । त्यसमध्ये एक हो ‘कन्जक्टिभाइटिस’ । यो आँखाको रोग हो, यसलाई ‘पिंक आई’ पनि भन्ने गरिन्छ । वातावरणीय र व्यवहारिक कारणले कन्जक्टिभाइटिसको जोखिम बढ्ने चिकित्सकहरु बताउँछन् ।
चिसो मौसममा मानिसहरु घर भित्रै एक अर्कासँग नजिक बस्न रुचाउँछन् । यस्तो अवस्थामा आँखाको भाइरल र ब्याक्टेरियल संक्रमण फैलिन सक्छ । घर बाहिरबाट आउने सुख्खा हावा र घर भित्र प्रयोग हुने ‘हिटिङ सिस्टम’ ले आँखाको जलन गराउन सक्छ । जसले आँखाको ‘नेचुरल टियर फिल्म’ लाई हानी पुर्याउन सक्छ ।
त्यस्तै जाडोयाममा आन्द्रताको कमिले आँखा वरिपरिका छाला सुख्खा र फुटेको महशुस हुन्छ । यसबाट आँखामा कीटाणु प्रवेश गर्न सक्छ । घरलाई पूर्ण रूपमा बन्द राख्दा खराब भेन्टिलेसनको कारण कन्जक्टिभाइटिस रोग निम्त्याउने भाइरसले हावाको माध्यमबाट आँखामा हानि पुर्याउन सक्छ ।
के हो कन्जक्टिभाइटिस ?
आँखाको कन्जक्टिभामा एलर्जी वा संक्रमणले सूजन हुँदा कन्जक्टिभाइटिस संक्रमण देखिन्छ । कन्जक्टिभा एक पातलो तन्तु हो, जसले आँखाको सेतो भागको बाहिरी र पलकको भित्री सतहलाई ढाकेर राखेको हुन्छ । यसले परेला र आईबललाई ओसिलो राख्न मद्दत गर्दछ । कन्जक्टिभाइटिस रोग एक वा दुवै आँखामा हुनसक्छ । साथै एक व्यक्तिबाट अर्को व्यक्तिमा सहजै सर्न सक्छ ।
कसरी बच्ने ?
- जाडो मौसममा आँखाको सरसफाइमा विशेष ध्यान दिनुपर्छ । हात धोएरमात्र आँखा छुनुपर्छ ।
- तौलिया, तकिया, आँखा कस्मेटिक्स जस्ता व्यक्तिगत सामान सामुहिक रुपमा प्रयोग गर्नुहुँदैन । रुमाल, तकिया कभर, तौलिया जस्ता कपडाहरु राम्रोसँग धोएर मात्र प्रयोग गर्नुपर्छ ।
- कन्जक्टिभाइटिस संक्रमितको सम्पर्कमा आउनुहुँदैन । संक्रमितको लुगा र व्यक्तिगत सामानहरू राम्ररी धुनुपर्दछ ।
- रुघाखोकीको समस्या भए बारम्बार हात धुनुपर्दछ । अन्यथा यसले कन्जक्टिभाइटिसको समस्या निम्त्याउन सक्छ ।
- कन्जक्टिभाइटिस संक्रमण भए आँखामा कन्ट्याक्ट लेन्स लगाउनुहुँदैन । संक्रमण निको भएको ४८ घण्टासम्म लेन्स लगाउनु हुँदैन ।