नेपालमा एमबीबीएस अध्ययनका लागि विदेशी विद्यार्थीको आकर्षण कसरी बढाउने ?

स्नातक तहको मेडिकल शिक्षा लिन स्वदेशी र विदेशीले कति शुल्क तिर्नुपर्छ ?

---

नेपाल हेल्थ न्युज

२०७९, २२ चैत्र बुधबार १३:४९ मा प्रकाशित

138

Shares

---

जनस्वास्थ्य सरोकार, काठमाडौँ । ०७८ सालमा नेपालका मेडिकल कलेजहरूले जम्मा २३६ जना मात्रै विदेशी विद्यार्थी भर्ना गर्न सके । देशभरका सबै मेडिकल कलेजहरूमा एमबीबीएस अध्ययन गर्ने विदेशी विद्यार्थीलाई ५५७ सिट छुट्टयाइएको थियो । बीएमएस, बीडीएस, बीएनएस एडल्ट नर्सिङ, बीएनएस कम्युनिटी नर्सिङ, बीएनएस क्रिटिकल केयर, बीएनएस पेडियाट्रिक नर्सिङ, अप्टोमेट्री, बीपीएच, बिफार्म, बीपीटीमा विदेशी कोटामा विद्यार्थी भर्ना सून्य छ ।

चिकित्सा शिक्षा आयोगअन्तर्गत नेपालमा मेडिकल शिक्षाका १४ वटा विषय सञ्चालित छन् । त्यसमध्ये एमबीबीएस अध्ययनका लागि मात्र विदेशी विद्यार्थी नेपाल आउने गरेका छन् ।

नेपाली विद्यार्थीको हकमा एकीकृत परीक्षा प्रणाली सहज भए पनि विदेशी विद्यार्थीको हकमा सहज नहुन सक्छ । त्यसमाथि नेपालमा एमबीबीएस र एमडीको भर्ना कहिले खुल्छ, कहिले परीक्षा हुन्छ निश्चित ठेगान हुँदैन । यस विषयमा आयोगले समयमै ध्यान दिन नसके आउँदा वर्षहरूमा विदेशी विद्यार्थीहरू अझै घट्न सक्ने नेपाल मेडिकल कलेजका सञ्चालक वशुरुदिन अन्सारी बताउनुहुन्छ ।

भारतमा सन् २०२२ मा एमबीबीएस अध्ययनका लागि ९६ हजार सिट थपियो । सरकारले हरेक मेडिकल कलेजलाई ‘डबल सिफ्ट’ चलाउने अधिकार दियो । द्धन्द्धका कारण युक्रेनमा एमबीबीएस अध्ययनका लागि विद्यार्थी जान नपाएपछि भारत सरकारले यो निर्णय गरेको हो ।

हाम्रो देशमा पनि मेडिकल कलेजको सिट संख्या बढाएर ‘डबल सिफ्ट’मा मेडिकल शिक्षा अध्ययन गर्ने अनुमति दिनसके स्वदेशी र विदेशी विद्यार्थीका लागि नेपाल आकर्षणको केन्द्र बन्न सक्ने चितवन मेडिकल कलेजका अध्यक्ष डा. हरिशचन्द्र न्यौपाने बताउनुहुन्छ । साथै, नेपाललाई मेडिकल एजुकेशन टुरिजमको रूपमा विकास गर्न मद्दत मिल्ने उहाँको भनाइ छ ।

नेपालमा एमबीबीएस अध्ययनका लागि प्रतिष्ठान, काठमाडौं विश्वविद्यालय र त्रिभुवन विश्वविद्यालयअन्तर्गत सञ्चालित २१ वटा मेडिकल कलेज छन् । हरेक वर्ष एक हजार ८९५ जना विद्यार्थी एमबीबीएस अध्ययनमा भर्ना हुने गर्छन ।

एउटा विदेशी विद्यार्थीले एमबीबीएस अध्ययनका लागि सरदर ७५ हजार अमेरिकी डलर अर्थात् एक करोड नेपाली रूपैयाँभन्दा बढी तिर्ने गर्छ ।

हरेक वर्ष एक हजार विदेशी विद्यार्थीलाई नेपालमा मेडिकल शिक्षाका लागि बाटो खुलाउने हो भने उनीहरूबाट करोडौं डलर नेपाल भित्रिन्छ । जसले नेपालको अर्थतन्त्र, मेडिकल शिक्षा र पर्यटन तीनै क्षेत्रको विकासमा टेवा पुग्छ । खस्कँदो अर्थतन्त्र उकास्न र विदेशी डलर भित्र्याउन एउटा बलियो आधार बन्नसक्छ मेडिकल शिक्षा ।

नेपाली विद्यार्थीका लागि शुल्क

विदेशी विद्यार्थी ल्याउँदा सन्तुष्टि मिल्छ

भारतलगायतका देशमा मेडिकल शिक्षा अध्ययनका लागि नेपाली विद्यार्थी पठाउँदा खासै सन्तुष्टि मिलेन । यही कारण सन् २०१६ देखि विदेशी विद्यार्थीलाई एमबीबीएस अध्ययनका लागि नेपाल ल्याउन थालेँ । यही वर्ष सबैभन्दा बढी एमबीबीएस अध्ययन गर्ने विद्यार्थी ल्याउन सफल पनि भएँ ।

अहिले पोखराको मणिपाल कलेज अफ मेडिकल साइन्सेस, चितवनको कलेज अफ मेडिकल साइन्सेस र चितवन मेडिकल कलेज, पाल्पाको लुम्बिनी मेडिकल कलेज, काठमाडौंको काठमाडौं मेडिकल कलेज, विराटनगरको नोबेल मेडिकल कलेजसँग आबद्ध रहेर काम गरिरहेको छु । यसवर्षदेखि बंगलादेशमा पनि प्रचारप्रसार गर्न थालेका छौँ ।

सन् २०२३ मा चीन, भुटान, बंगलादेश, संयुक्त राज्य इमिरेट्सलगायत १० देशबाट एमबीबीएस अध्ययन गर्ने विद्यार्थी ल्याउने लक्ष्य छ ।

भारत, बंगलादेशगायतका देशमा विद्यार्थी पठाउँदाभन्दा ती देशबाट विद्यार्थी ल्याउँदा सन्तुष्टि प्राप्त हुने रहेछ । विदेशी विद्यार्थीका लागि छुट्याइएको सिटमा न्यून भर्ना भइरहेको अवस्थामा विदेशी विद्यार्थी किन नल्याउने भनेर काम गरिरहेका छौं ।