विश्व आत्महत्या रोकथाम दिवस २०२३ः ‘काम गरेर आशा जगाउनुस्’
२०८०, २४ भाद्र आईतवार ११:२७ मा प्रकाशित
जनस्वास्थ्य सरोकार, काठमाडौं । आजको व्यस्त जीवनमा तनाव र डिप्रेसनजस्ता रोगको सिकार भइरहेका छन् । यस्तो अवस्थामा कतिपय व्यक्तिले जीवन त्यागेर मृत्युलाई अँगाल्ने गरेको पाइन्छ । तर, आत्महत्याको बढ्दो घटनालाई रोक्न हरेक वर्ष सेप्टेम्बर १० लाई विश्व आत्महत्या रोकथाम दिवसका रूपमा मनाउने गरिन्छ ।
विश्व आत्महत्या रोकथाम दिवसको उद्देश्य आत्महत्या विरुद्ध जनचेतना जगाउने नै हो । यो दिन आत्महत्या गर्ने व्यक्तिको व्यवहारबारे अनुसन्धान, तथ्याङ्क सङ्कलन, आत्महत्या गर्नबाट मानिसलाई रोक्ने जस्ता विषयमा छलफल गरिन्छ । जसका कारण मानिसमा आत्महत्याको चेतना बढ्दै जान्छ र अरुलाई यस्ता गम्भीर कदम चाल्नबाट रोक्न सकिन्छ ।
विश्व आत्महत्या रोकथाम दिवस २०२३ को नारा ‘क्रिएटिंग होप थ्रु एक्शन’ राखिएको छ । जसको अर्थ ‘कार्यद्वारा आशा निर्माण गर्नु’ हो । यस दिवसमा स्वदेश र विश्वमा आयोजना हुने कार्यक्रम यही नारामा आधारित हुन्छन् ।
विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लुएचओ) का अनुसार हरेक वर्ष करिब ८ लाख मानिसले आत्महत्याका कारण ज्यान गुमाउने गरेका छन् । आत्महत्या गर्नेहरूको सुचीमा अधिकांश युवाहरु पर्छन् । जसको उमेर १५ देखि २९ वर्षको बीचमा हुने गरेको छ । यस्तो अवस्थामा विश्व आत्महत्या रोकथाम दिवसको सान्दर्भिकता झनै बढ्दै गएको छ ।
आत्महत्या रोकथामका लागि अन्तर्राष्ट्रिय संघ (आइएएसपी) ले सन् २००३ मा पहिलो पटक सेप्टेम्बर १० मा विश्व आत्महत्या रोकथाम दिवस मनाउन थालेको थियो । यो कार्यक्रम मानसिक स्वास्थ्य र विश्व संगठनको लागि विश्व महासंघ द्वारा प्रायोजित गरिएको थियो । यो पहलको विश्वव्यापी मञ्चमा निकै प्रशंसा भएको थियो ।
त्यसपछि, अर्को वर्ष स न् २००४ मा विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लुएचओ) ले औपचारिक रूपमा विश्व आत्महत्या रोकथाम दिवसलाई प्रायोजित गर्यो । त्यसयता हरेक वर्ष सेप्टेम्बर १० मा विश्व आत्महत्या रोकथाम दिवस मनाउन थालियो ।
